جاروبرقی مرکزی صنایع غذایی

امروزه، اهمیت استفاده از جاروبرقی و مکنده صنعتی مرکزی در صنایع مختلف بر هیچ کس پوشیده نمی باشد. دستگاه های جاروبرقی مرکزی برای نظافت محیط های صنعتی و انتقال مواد متفاوتی همچون، کلوخه‌ها، براده‌های فلزات، انواع پودر، شن و ماسه، گرد و غبار، مایعات مختلف و دوغاب ها بسیار پر کاربرد هستند و پایه و اساس انواع سیستم های صنعتی جمع آوری و بازیافت نیز فیلتراسیون و مکش می باشد. به جرأت می توان بیان داشت که یکی از موثرترین و ساده ترین ابزارهای نظافت صنعتی و انتقال مواد در صنایع امروزه، جاروبرقی مرکزی می باشد. جاروبرقی مرکزی صنایع غذایی یک دستگاه نظافت صنعتی کاملا ضروری در بسیاری از کارخانه های وابسته به این صنعت است که می تواند عملیات نظافت را به طرز چشم گیری تسهیل بخشد. سودمندی جاروبرقی مرکزی صنایع غذایی تنها معطوف به مباحث مربوط به جابجایی و جمع آوری مواد نیست. حساسیت های روز افزون پیرامون کیفیت هوای محیط های کاری و تلاش گسترده برای به حداقل رساندن انواع آلودگی ها در محل کار، اهمیت مکنده صنعتی مرکزی را پررنگ تر می نماید. جاروبرقی مرکزی در فرآیند حذف و کنترل گرد و غبارات تهدیدکننده سلامت افراد و همچنین کیفیت محصول نقش مهمی بر عهده دارد.

کارآمدی مکنده مرکزی صنایع غذایی بعنوان ابزار تضمین کننده کیفیت هوا و تأمین سطح بالای استاندارد نظافت و پاکیزگی باعث اقبال عمومی به این دستگاه شده است اما جاروبرقی مرکزی چیست؟ دلیل اصلی نیاز به یک سیستم مکنده صنعتی مرکزی چیست؟ تجهیزات اصلی به کار رفته در یک سیستم مکنده صنعتی مرکزی چیست ؟ محل برای نصب یک جاروبرقی مرکزی کجاست؟

گرد و غبار چیست؟

به ذرات جامد ریز طبیعی یا مصنوعی ایجاد شده در اثر عملیات مختلف همچون ساییدن، خردایش، انفجار و کوبیدن محصول یا ابزارآلات دیگر گرد و غبار می گویند. این ذرات در هوا منتشر شده و یا به وسیله جریان های هوایی جابجا می گردند.

چرا کنترل و حذف گرد و غبار یک چالش محسوب می شود؟

کنترل و حذف گرد و غبار در محیط های صنعتی چالش عمده ای است که صاحبان صنایع بطور پیوسته با آن روبرو می باشند. تاثیرات نامطلوب ناشی از وجود این ذرات در فضای کار موارد متعددی را شامل می شود که از میان آنها می توان به موارد زیر اشاره نمود.

- سلامت کارکنان و ایمنی محیط کار

ذرات گرد و غبار کمتر از 5 میکرون باشند از جدار ریه عبور کرده و سلامت کارکنان و افراد حاضر در محیط را به خطر می اندازند. 

 - کیفیت محصول 

درجه خلوص در برخی محصولات همانند انواع داروها، مواد شیمیایی، قطعات الکترونیکی با کیفیت بالا و ... اهمیت قابل توجهی دارد و مستقیما با ارزش محصول مربوطه در ارتباط است در نتیجه در چنین صنایعی حذف هر گونه آلودگی که بتواند درجه خلوص محصول را خدشه دار نماید، حیاتی می باشد. افزون بر این، گرد و غبارات و سایر آلودگی های موجود در محیط می توانند در محصولاتی با اهمیت کمتر نیز باعث افت کیفیت محصول شوند برای مثال وجود گرد و غبار صنایع کاشی و سرامیک سازی می تواند باعث بروز عیوب مختلف در مرحله لعاب زنی محصول شده و کیفیت محصول نهایی را کاهش دهد.

- تجهیزات تولید و تأثیر مخرب بر طول عمر آنها

تجهیزات مختلف خط تولید همواره در معرض هوای آلوده به گرد و غبار و انواع ذرات ریز می باشند در نتیجه احتمال ورود این ذرات در بخش های حساس دستگاه و انباشت آنها وجود دارد که می تواند بر روی عملکرد دستگاه در طولانی مدت تاثیر مخربی داشته باشد. 

وجود گرد و غبار در کجا مضر خواهد بود؟

شاید در نگاه اول وجود گرد و غبار تنها در خطوط حساس تولید، مشکل زا به نظر بیاید اما در حقیقت تمامی بخش های مراکز صنعتی در معرض خطرات ناشی از وجود این ذرات قرار دارند که علاوه بر محل استقرار تجهیزات و ابزارآلات صنعتی شامل مسیرهای حمل و نقل، انبار و مراکز بارگیری و حتی بخش های اداری نیز می شود.

یک سیستم مکنده مرکزی چیست؟

جاروبرقی مرکزی صنایع غذایی بر اساس کارکرد و نوع خود بصورت های مختلفی طبقه بندی می شوند. یکی از طبقه بندی های رایج، بر اساس قابلیت حرکت این دستگاه می باشد که می توان بطور کلی آنها را به دو مدل متحرک (mobile) و ثابت تقسیم بندی نمود. مدل های متحرک جارو برقی های صنعتی به دلیل تجهیز شدن با چرخ دارای توانایی حرکت می باشند حال آنکه در مدل های ثابت، اساس کار بر مبنای لوله کشی ثابت می باشد در انتهای هر لوله، انشعابی به منظور اتصال به خرطومی در نظر گرفته شده است. بنابراین برای استفاده از دستگاه نیازی به جابجا کردن آن نیست و کافی است انشعاب مربوط به محل مورد نظر باز شود. در نتیجه استهلاک ناشی از جابجایی در سیستم مکنده صنعتی مرکزی حذف می گردد. از سوی دیگر  افت فشار در لوله کشی های ثابت کمتر می باشد. 

بطور کلی یک جاروبرقی مرکزی صنایع غذایی، شبکه اختصاصا طراحی شده از لوله ها، اتصالات و زانویی هایی است که به یک فیلتر و دستگاه مکش مرکزی ( معمولا یک موتور ذغالی یا توربینی و یا یک سیستم مکش هواکار) متصل شده اند.تجهیزات اصلی مورد نیاز به شرح زیر می باشند:

- موتور مکش (موتور ذغالی یا توربینی یا یک سیستم مکش هواکار)

- فیلتر قدرتمند

- محفظه عایق بندی شده

- ابزارهای مکش

- لوله ها و اتصالات

- کنترل پنل

مزایای استفاده از جاروبرقی مرکزی صنایع غذایی

استفاده از جاروبرقی مرکزی به جای روش های نظافت قدیمی دارای مزایای عمده ای می باشد که برخی از آنها عبارتند از:

- ایمنی بالاتر

استفاده از مکنده مرکزی برای نظافت محیط ها و تجهیزات خطرناک ریسک کمتری دارد. از سوی دیگر با کاربرد سیستم دمش هوا گرد و غبار و آلودگی به ظاهر از روی سطوح پاک می شود اما در حقیقت کلیه ذرات برداشته شده از سطح در هوا منتشر می شوند و که می توانند سلامت کارکنان و عملکرد تجهیزات تولید را به خطر انداخته و یا مجددا پس از مدتی رسوب کرده و روی سطوح قرار گیرند. همچنین این ذرات می توانند بعنوان عامل ایجاد حریق یا انفجار عمل نمایند. حال آنکه سیستم جارو برقی مرکزی صنایع غذایی ذرات جامد معلق در هوا را مکش و جمع آوری کرده و آنها را از محیط حذف می نمایند.

- بازده 

در عملیات نظافت قدیمی و با استفاده از ابزار دستی نظافت مثل جارو و خاک انداز بسیار از مناطق همانند شیارها، حفرات و ... غیرقابل دسترس هستند و نظافت آنها عملا امکان ناپذیر یا بسیار دشوار است حال انکه یک مکنده قوی به راحتی آلودگی و گرد و غبار را از این نواحی مکش کرده و پاک می نماید. از سوی دیگر زمان انجام عملیات نظافت با استفاده از یک مکنده مرکزی صنایع غذایی بسیار کمتر از زمان صرف شده در روش های سنتی می باشد. همچنین مواد جمع آوری شده خود به خود و به طور پیوسته از محیط جمع شده و به مخزن مربوطه منتقل می شوند در حالیکه سیستم جارو کردن دستی مستلزم انباشت مواد در یک مکان و سپس تدابیر لازم برای انتقال و دفع این مواد می باشد. موارد بالا در مجموع باعث افزایش بازده عملیات نظافت می شود.

- سهولت و راحتی انجام کار

دستگاه های مکنده صنعتی مرکزی معمولا به شکل ساده و کاربرپسندی طراحی می شوند در نتیجه کارکردن با آنها بسیار آسان بوده و به سهولت امکان پذیر است. کاربر انرژی بسیار کمتری مصرف کرده و کارایی او افزایش می یابد. این دستگاه ها غالبا انعطاف پذیر بوده و میدان عمل گسترده تری در اختیار کاربر قرار می دهند.

- تاثیر روانی مثبت بر روی کارکنان

استفاده از جارو مرکزی باعث می شود که فضای سالمتری در محل کار و استراحت و ... کارکنان ایجاد  شود در نتیجه افراد حس بهتری نسبت به محیط کار خود پیدا می کنند زیرا به وضوح تفاوت را احساس کرده و متوجه می شوند که برای سلامت و ایمنی آنها تلاش می شود. همچنین افراد به نظافت بیشتر محیط کار تشویق می شوند.

- مبارزه با آلودگی ها و حشرات 

پسماند باقی مانده در شیارها و حفرات سطوح و تجهیزات تولید می تواند به محل مناسبی برای تجمع انواع قارچ، کپک و حشرات تبدل شود. همانطور که قبلا ذکر شد نظافت این مناطق با روش های سنتی بسیار دشوار و بعضا ناممکن است اما با استفاده از جارو مرکزی صنایع غذایی می توان این مراکز را به خوبی و کاملا تمیز کرده و از رشد و تکثیر حشرات و سایر عوامل نامطلوب جلوگیری نمود. بدین ترتیب نیاز به سم پاشی محیط که فرآیندی گرانقیمت می باشد، از بین خواهد رفت.

انتخاب یک جاروبرقی مرکزی صنایع غذایی

تعیین نوع نیازها و عملکردی که از دستگاه جاروی مرکزی انتظار می رود برای انتخاب یک جارو برقی صنعتی مرکزی مناسب، ضروری است. نوع ماده مکش شونده اعم از اینکه گرد و غبارات قابل احتراق، پودرهای سمی،  مواد بالک و یا حتی مایعات است یا نه، باید مشخص شود زیرا هر کدام از مواد نیازمند استراتژی های خاص برای مکش و دفع می باشند. برای تعیین ابزارهای مکش مورد نیاز شامل انواع سری ها، نوع سطوح و همچنین حالت ماده مکش شونده باید مشخص گردند. همچنین منطقی ترین موقعیت مرکزی برای نصب دستگاه و انجام لوله کشی های مربوطه باید مشخص شوند تا هزینه لوله کشی و افت فشار به حداقل برسد. برای تعیین چنین مشخصاتی باید با کاربران مربوطه و سپس کارشناسان متخصص صحبت و مشاوره نمود. سپس زمان و هزینه مصرف شده برای نظافت به روش های مرسوم سنتی محاسبه شده و با هزینه استفاده از سیستم مکنده صنعتی مرکزی مقایسه شود و در نهایت سیستمی انتخاب گردد که کاملا با نوع نیازها و بودجه در نظر گرفته شده مطابقت داشته باشد.